پاسپورت یا گذرنامه، سند ورود افراد به کشورهای مختلف در دنیاست. در ایران و بسیاری نقاط جهان، گذرنامه‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام از آنها بر اساس شرایط و نیاز خاصی برای افراد صادر می‌شوند. در این مطلب قرار است با انواع گذرنامه، نحوه دریافت و تمدید پاسپورت آشنا شوید؛ بنابراین تا انتهای این مطلب از پیشخوان۲۴ همراه ما بمانید.
گذرنامه یا پاسپورت چیست؟
گذرنامه یا پاسپورت یک مدرک شناسایی است که از طرف دولت هر کشور برای شهروندان آن کشور به‌صورت رسمی و قانونی صادر می‌شود. دولت هر کشور با پاسپورت یا گذرنامه از سایر دولت‌ها برای تردد شهروندانش اجازه و مجوز می‌گیرد؛ درضمن، این مدرک شناسایی، امنیت و حقوق شهروند هر کشور در سایر کشورها را تضمین می‌کند؛ بنابراین حفظ و نگهداری از آن به‌خصوص در خارج از مرز کشور مبدأ اهمیت فراوانی دارد.
نکته: هر گذرنامه یک شماره گذرنامه دارد که مهم‌ترین اطلاعات این مدرک است و در صفحه اول آن تحت عنوان Passport No درج شده است. شماره پاسپورت، منحصربه‌فرد و اختصاصی برای هر شخص ایجاد می‌شود.
انواع گذرنامه
پاسپورت‌ها بر اساس نیاز درخواست‌کنندگان و نوع سفرشان که می‌تواند زیارتی، سیاحتی و… باشد، دسته‌بندی می‌شوند. انواع پاسپورت ایرانی عبارت‌اند از:
- گذرنامه عادی یا بین‌المللی: این نوع گذرنامه برای استفاده شخصی افراد و برای مقاصد غیرمذهبی و غیرسیاسی صادر و با نام‌های گذرنامه توریستی، گردشگری و سیاحتی هم معرفی می‌شود.
- گذرنامه زیارتی: این گذرنامه برای مقاصد زیارتی صادر می‌شود و درحال‌حاضر تنها کشور عراق آن را می‌پذیرد.
- گذرنامه خدمت (کاری یا سازمانی): گذرنامه خدمت برای کارمندان دولتی و برای انجام ماموریت‌های کاری خارج از کشور صادر می‌شود.
- گذرنامه دیپلماتیک: این گذرنامه برای مقامات رسمی و دولتی که موقعیت شغلی آنها با امور دیپلماتیک مرتبط است صادر می‌شود.
- گذرنامه دانشجویی: این گذرنامه برای دانشجویان و معمولا برای آقایانی که دوره سربازی خود را نگذرانده‌اند، صاد می‌شود.
نحوه تمدید گذرنامه
نحوه تمدید پاسپورت در انواع مختلف آن، تقریبا مشابه است و تفاوت زیادی بین آنها وجود ندارد، مگر این‌که در شرایط خاصی مانند گذرنامه خدمت یا دیپلماتیک، نیاز به تاییدیه مقام رسمی سازمان وجود داشته باشد. برای تمدید گذرنامه می‌توانید به روش حضوری و غیرحضوری اقدام کنید که در ادامه این مقاله به ذکر جزئیات هریک از آنها می‌پردازیم. پس از ثبت درخواست تمدید گذرنامه، می‌توانید ازطریق سامانه پیشخوان۲۴ برای پیگیری گذرنامه خود اقدام کنید.
تمدید گذرنامه به‌صورت حضوری
در تمدید حضوری گذرنامه باید مراحل زیر را به‌ترتیب طی کنید:
- تهیه و تکمیل مدارک لازم برای تمدید پاسپورت؛
- مراجعه به مراکز پلیس +10؛
- ثبت اطلاعات بیومتریک (عکس و اثر انگشت دیجیتال)؛
- پرداخت هزینه‌های تمدید و صدور گذرنامه جدید؛
- تایید مدارک؛
- صدور و دریافت پاسپورت جدید.
تمدید گذرنامه به‌صورت غیرحضوری
تمدید غیرحضوری پاسپورت ازطریق دو سامانه سخا به آدرس (sakha.epolice.ir) و اپلیکیشن یا سامانه پلیس من به آدرس (police-man.ir) انجام می‌شود.
تمدید غیرحضوری گذرنامه ازطریق سامانه سخا
برای تمدید گذرنامه ازطریق سخا باید مراحل زیر را طی کنید:
- وارد سامانه sakha.epolice.ir شوید (درصورتی‌که قبلا در این سامانه ثبت‌نام کرده باشید، می‌توانید با واردکردن اطلاعات خواسته‌شده وارد سامانه شوید، در غیر این صورت ثبت‌نام کنید. برای ورود راحت‌تر می‌توانید گزینه «ورود ازطریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند» را انتخاب کنید)؛
- بر روی گزینه «درخواست گذرنامه» کلیک کنید؛
- پس از مطالعه قوانین، تیک گزینه موافقم را بزنید تا به بخش تکمیل اطلاعات هدایت شوید؛
- پس از تکمیل اطلاعات، مدارک خواسته‌شده را بارگذاری کنید؛
- هزینه را پرداخت و درخواست خود را ثبت کنید.
نکته: توجه داشته باشید که تایید اثر انگشت شما در تمدید غیرحضوری، درصورتی امکان‌پذیر است که از آخرین مراجعه شما به پلیس+۱۰ بیش از یک سال نگذشته باشد، در غیر این صورت برای ثبت اثر انگشت باید به پلیس+۱۰ مراجعه کنید؛ درضمن عکس بیومتریکی که در دفاتر پلیس+۱۰ از متقاضی گرفته می‌شود، فقط ۳ سال اعتبار دارد؛ بنابراین اگر بیش از سه سال از تاریخ عکس گذشته باشد یا تغییراتی در چهره شما ایجاد شده باشد، برای گرفتن عکس جدید باید به مراکز پلیس+۱۰ مراجعه کنید.
تمدید غیرحضوری گذرنامه ازطریق سامانه پلیس من
در تمدید گذرنامه ازطریق پلیس من باید به روش زیر اقدام کنید:
- وارد سامانه یا اپلیکیشن پلیس من (police-man.ir) شوید؛
- گزینه «خدمات گذرنامه» و بعد گزینه «پلیس مهاجرت و گذرنامه» را انتخاب کنید؛
- گزینه «صدور و تمدید گذرنامه» را انتخاب کنید؛
- در این مرحله به پنجره واحد خدمات فراجا هدایت خواهید شد، وارد سامانه سخا شوید و مراحلی که در بخش تمدید گذرنامه ازطریق سخا ذکر شد را طی کنید.
تمدید فوری گذرنامه زیارتی
تمدید گذرنامه زیارتی یا کربلا نیز ازطریق مراجعه به مراکز پلیس+۱۰ یا سامانه‌های سخا و پلیس من امکان‌پذیر است، در تمدید ازطریق سامانه‌های مذکور، کافیست پس از ورود به سامانه بر روی گزینه «تمدید گذرنامه زیارتی» کلیک کنید، در تمدید آنلاین گذرنامه زیارتی، نیازی به مراجعه حضوری به پلیس+۱۰ نخواهید داشت.
شرایط و مدارک موردنیاز برای تمدید پاسپورت
مدارک لازم برای تمدید پاسپورت ایرانی در انواع پاسپورت‌ها کمی متفاوت است؛ اما به‌طور کلی برای تمدید پاسپورت تاریخ گذشته یا در حال انقضا به مدارک زیر نیاز دارید:
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی؛
- گذرنامه فعلی؛
- احراز آدرس پستی با استفاده از کد پستی؛
- عکس بیومتریک؛
- اثرانگشت بیومتریک؛
- تکمیل فرم تمدید پاسپورت در ایران؛
- رسید پرداخت هزینهها؛
- رضایت‌نامه همسر برای خانم‌های متاهل؛
- گواهی نظام وظیفه برای آقایان؛
- گواهی اشتغال به تحصیل برای آقایان دانشجو و پرداخت وثیقه؛
- اجازه‌نامه از سرپرست قانونی برای دریافت گذرنامه برای افراد زیر ۱۸ سال.
نکته: اگر تاکنون موفق به دریافت کارت ملی خود نشده‌اید، می‌توانید از رسید کارت ملی هوشمند برای تمدید گذرنامه استفاده کنید؛ اما بهتر است با خدمت رهگیری کارت ملی، از وضعیت صدور و ارسال اصل کارت مطلع شوید تا درصورت نیاز برای اعتراض یا پیگیری بیشتر اقدام کنید.
هزینه تمدید گذرنامه
هزینه تمدید گذرنامه در سال ۱۴۰۴ حدود ۴۷۰ هزار تومان است، در جدول زیر می‌توانید جزئیات این هزینه را مشاهده کنید:
| نوع هزینه | مبلغ هزینه به تومان |
| صدور گذرنامه | ۲۰۰,۰۰۰ |
| چاپ گذرنامه | ۱۷۲,۸۸۰ |
| احراز هویت | ۵۰,۴۰۰ |
| عکس بیومتریک | ۲۱,۶۰۰ |
| عوارض شهرداری | ۲۰,۰۰۰ |
| خدمات دفتری | ۵۰۰۰ |
آموزش تمدید گذرنامه دانشجویان
فرایند تمدید گذرنامه دانشجویی بسیار شبیه به تمدید گذرنامه معمولی است؛ اما با توجه به وضعیت نظام‌وظیفه متقاضی، ممکن است نیاز به طی مراحل خاص‌تری داشته باشد.
تنها تفاوتی که در مدارک لازم برای تمدید گذرنامه دانشجویی وجود دارد، وثیقه‌گذاری مجدد (درصورت نیاز) است؛ به این معنی که اگر فرد هنوز مشمول است و معافیت دائم ندارد، لازم است مجددا برای مجوز خروج از کشور اقدام و مبلغ وثیقه را طبق هدف سفر در سامانه سخا پرداخت کند.
طریقه تمدید گذرنامه ایرانی در خارج از کشور
افرادی که در خارج از کشور هستند هم، می‌توانند پاسپورتشان را در کشوری که سکونت دارند تمدید کنند؛ مثلا برای تمدید پاسپورت ایرانی در کانادا، آمریکا، ترکیه و …، شرایطی وجود دارد که متقاضیان با رعایت آنها می‌توانند گذرنامه ایرانی خود را تمدید کنند.
لازم‌به‌ذکر است که تمدید فوری گذرنامه تنها در شرایط خاص و با توجه به تایید کنسولگری انجام می‌شود؛ در غیر این صورت باید روند اداری تمدید گذرنامه، طبق زمان‌بندی در نظر گرفته‌شده انجام شود. مدارک لازم برای تمدید پاسپورت در خارج از کشور و نحوه تمدید گذرنامه ایرانی در آمریکا یا سایر کشورهای خارجی دیگر، به ترتیب زیر است:
- مراجعه به سفارت یا کنسولگری ایران در کشور مقصد (برای تمدید گذرنامه ایرانی در کانادا یا آمریکا باید به دفتر حافظ منافع ایران در واشنگتن دی سی مراجعه کرد)؛
- ارائه اصل گذرنامه منقضی‌شده یا در حال انقضا؛
- ارائه اصل شناسنامه و کارت ملی؛
- چند قطعه عکس پرسنلی زمینه سفید (با رعایت عرف و حجاب اسلامی)؛
- تکمیل فرم درخواست تمدید گذرنامه؛
- ارائه مدارک اقامتی (کارت اقامت یا ویزای معتبر)؛
- پرداخت هزینه‌های مربوط به گذرنامه؛
- ثبت اطلاعات بیومتریک؛
- بررسی و تایید مدارک درخواست‌کننده؛
- صدور و تحویل گذرنامه جدید (نحوه تحویل می‌تواند به‌صورت دریافت حضوری از کنسولگری یا ارسال به آدرس پستی محل سکونت باشد).
تمدید گذرنامه با سامانه میخک
درصورتی‌که ایرانیان خارج از کشور به سفارت ایران در کشور محل اقامتشان دسترسی ندارند یا شرایط مراجعه به آن را ندارند، می‌توانند از سامانه میخک (مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی)، جهت تمدید پاسپورت آنلاین استفاده کنند.
طبق شرایط تمدید پاسپورت در سامانه میخک، باید ابتدا در این سامانه ثبت‌نام کرده و اطلاعات هویتی و سکونتی خود را ثبت کنید؛ در نهایت با آپلود مدارک تمدید پاسپورت در سامانه، درخواست شما ثبت شده و می‌توانید به‌صورت آنلاین پیگیر وضعیت گذرنامه خود باشید. یکی از خدمات سامانه میخک پیگیری تمدید پاسپورت، صدور و تعویض گذرنامه ایرانی در خارج از کشور است همچنین این سامانه، خدمات دیگری را نیز ارائه می‌کند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درخواست گذرنامه؛
- امور سجلی (ثبت تولد، ازدواج، طلاق و …)؛
- امور وکالتی؛
- گواهی‌های کنسولی؛
- تایید اسناد و مدارک؛
- ارائه خدمات مربوط به امور نظام وظیفه.
نکته: مدت‌زمان تمدید پاسپورت ۱۴۰۴ هم مانند صدور آن بوده و گذرنامه جدید طی ۷ تا ۱۰ روز کاری، به متقاضی تحویل داده می‌شود؛ این قانون در رابطه با تمدید پاسپورت ایرانی در ترکیه و دیگر کشورهای جهان نیز صادق است.
نحوه دریافت و تمدید پاسپورت اتباع افغان در ایران
دریافت و تمدید اعتبار پاسپورت اتباع افغان در ایران، ازطریق مراجعه حضوری به سفارت افغانستان، انجام می‌شود. اتباع افغان باید با مدارک لازم به سفارت‌خانه کشور خود مراجعه کرده و هزینه دریافت یا تمدید پاسپورت خود را پرداخت کنند، در نهایت با ارائه تمام مدارک و رسید پرداخت و تایید کارشناس، مراحل دریافت یا تمدید پاسپورت افغانستان در ایران انجام شده و در اختیار آنها قرار می‌گیرد. مدت‌زمان تمدید پاسپورت و دریافت آن برای اتباع افغان، به تعداد درخواست‌ها و سیستم اداری سفارت‌خانه آنها بستگی دارد. مدارک لازم برای دریافت و تمدید پاسپورت قبل از انقضا یا بعد از آن، برای اتباع افغان به شرح زیر است:
- پاسپورت یا تذکره فعلی (منقضی‌شده یا در شرف انقضا)؛
- مدارک شناسایی، ویزا و کپی آنها؛
- مدارک هویتی مکمل مثل تذکره؛
- مدارک اقامتی معتبر یا کارت آمایش؛
- ۴ قطعه عکس پرسنلی زمینه سفید؛
- تکمیل فرم درخواست (ثبت‌نام یا تمدید)؛
- ارائه رسید پرداخت هزینهها.
جمع‌بندی
در این مطلب از پیشخوان۲۴ گفتیم که گذرنامه‌ها در ایران انواع مختلفی دارند و هرکدام از آنها برای گروه خاصی از مسافران خارج از کشور طراحی شده‌اند؛ همچنین مراحل تمدید گذرنامه و هزینه آن را نیز به‌طور کامل توضیح دادیم.
سوالات متداول
در این قسمت رایج‌ترین سوالات مربوط به انواع مراحل گذرنامه ارائه شده است، ممکن است پاسخ‌های ارائه‌شده در این بخش پاسخ سوالات شما نیز باشد.
تمدید پاسپورت چقدر طول می‌کشد؟
معمولا زمان تمدید پاسپورت و ارسال مجدد آن ۷ تا ۱۰ روز کاری است و تمدید گذرنامه فوری تنها در شرایط خاصی امکان پذیر است.
آیا امکان تمدید گذرنامه با اپلیکیشن پلیس من وجود دارد؟
بله؛ اپلیکیشن پلیس من امکان تمدید گذرنامه را فراهم کرده است؛ البته درصورتی‌که از آخرین مراجعه شما به پلیس+۱۰ بیش از یک سال و از زمان ثبت عکستان بیش از ۳ سال نگذشته باشد.
آیا امکان پیگیری گذرنامه ازطریق سامانه پست وجود دارد؟
بله؛ شما می‌توانید با مراجعه به سامانه «najatracking.post.ir» و انجام مراحل زیر از آخرین وضعیت ارسال گذرنامه خود مطلع شوید؛
- وارد سامانه شوید و نوع سند خود را انتخاب کنید.
- کد ملی خود را وارد کنید.
- کد امنیتی را وارد کنید و دکمه جست‌وجو را بزنید.
- پس از بررسی نتیجه استعلام برای شما نمایش داده می‌شود.
اگر پاسپورت خود را گم کردیم چه کنیم؟
باید به مراکز خدمات قضایی الکترونیک یا دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و درخواست صدور گذرنامه المثنی بدهید؛ توجه داشته باشید که برای درخواست گواهی دریافت گذرنامه جدید، باید مدارک اثبات مفقود‌شدن گذرنامه را به کارشناسان مربوطه ارائه کنید.
چه زمانی باید پاسپورت را تمدید کرد؟
تمدید پاسپورت معمولا در زمان انقضای اعتبار و تمام شدن صفحات آن انجام می‌شود؛ اما شما می‌توانید در زمان نزدیک به انقضای اعتبار گذرنامه نیز به دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و اعتبار پاسپورت خود را تمدید کنید.
نظرات کاربران