سابقه بیمه و سابقه کار، یک ویژگی مشترک دارند؛ هر دو سابقه نشان می‌دهند که شما در یک بازه زمانی شاغل بوده‌اید. اما این دو مفهوم تفاوت‌هایی هم دارند که نباید نادیده گرفته شود. سابقه بیمه تأثیر مستقیمی بر بازنشستگی، مدت‌زمان لازم برای بازنشسته شدن و مبلغ حقوق بازنشستگی دارد؛ یعنی هر چقدر سابقه بیمه بیشتری داشته باشید، احتمال دریافت حقوق بیشتر و بازنشستگی افزایش پیدا می‌کند. در عوض، سابقه کار اصلاً به‌تنهایی کافی نیست؛ مگر اینکه با بیمه همراه باشد.
بعضی از افراد سال‌ها کار کرده‌اند، اما چون بیمه برایشان رد نشده است، سابقه بیمه ندارند؛ بنابراین، در آینده دچار مشکلات مختلف از جمله عدم دریافت حقوق بازنشستگی می‌شوند. متأسفانه، بسیاری از افراد هنوز تفاوت این دو را نمی‌دانند و برای استعلام سوابق بیمه تأمین اجتماعی دچار سردرگمی می‌شوند. در این مطلب از وبلاگ پیشخوان ۲۴، توضیح می‌دهیم که تفاوت سابقه بیمه و سابقه کار دقیقاً در چیست. همینطور به این اشاره می‌کنیم که چطور سوابق بیمه‌ای خودتان را ساده و سریع استعلام بگیرید.
آشنایی با سابقه کار و مفهوم آن
سابقه کار یعنی تعداد سال‌هایی که شما در یک شرکت، سازمان یا کسب‌وکار مشغول فعالیت بوده‌اید. این مدت‌زمان ممکن است به‌صورت مستمر یا پراکنده باشد. همچنین، اصلاً مهم نیست که قرارداد شما رسمی، پیمانی یا حتی شفاهی است؛ اگر کار کرده‌اید، پس سابقه کار هم دارید.
گاهی ممکن است سال‌ها در یک مجموعه مشغول کار باشید، اما بنا به دلایلی بیمه‌ای برایتان رد نشود؛ مثلاً در شرایط دورکاری یا عدم همکاری کارفرما. این یعنی شما سابقه کار دارید، اما سابقه بیمه ندارید.
عوامل مختلفی روی سابقه کار تأثیر می‌گذارند؛ از جمله نوع قرارداد، مدت‌زمان اشتغال، نوع فعالیت، حضور یا غیبت در محل کار و حتی فعالیت‌های داوطلبانه یا کارآموزی. گاهی پیش می‌آید که سابقه کاری در رزومه یا پرونده استخدامی ثبت می‌شود؛ اما هیچ اثری از آن در سیستم‌های بیمه‌ای نیست! بنابراین، باید حواستان را جمع کنید که سابقه کار حتماً با بیمه همراه باشد تا سرتان کلاه نرود.
سابقه بیمه چیست؟
سابقه بیمه یعنی تعداد روزهایی که برای شما حق بیمه پرداخت شده است. این حق بیمه معمولاً از دو روش پرداخت می‌شود. در روش اول، حق بیمه توسط کارفرما پرداخت می‌شود و در روش دوم، خودتان آن را به‌صورت بیمه اختیاری و مشاغل آزاد پرداخت می‌کنید.
به طور کلی، سابقه بیمه در سیستم تأمین اجتماعی ثبت می‌شود. همچنین، یکی از مهم‌ترین ملاک‌ها برای بازنشستگی، دریافت مستمری و سایر خدمات بیمه‌ای است.
سابقه بیمه فقط زمانی به شما تعلق می‌گیرد که پرداخت حق بیمه انجام شده باشد. یعنی حتی اگر شما 10 سال کار کرده‌اید ولی بیمه نداشته‌اید، آن 10 سال در سابقه بیمه‌ای شما محاسبه نمی‌شود. ضمناً جزئیات مهمی در تعیین میزان حقوق بازنشستگی و سن بازنشستگی شما مؤثر هستند؛ از جمله موارد زیر:
- نوع بیمه
- نرخ پرداختی
- مدت زمان پرداخت حق بیمه
- اجباری یا اختیاری بودن بیمه
فرق سابقه بیمه با سابقه کار چیست؟
تفاوت اصلی بین سابقه کار و سابقه بیمه در رد کردن بیمه است. در این حالت سابقه کار دارید اما سابقه بیمه نه. اگر برایتان بیمه رد شده باشد، سابقه بیمه‌تان هم ثبت می‌شود و می‌توانید از مزایای بازنشستگی استفاده کنید. در جدول زیر، تفاوت سابقه بیمه و سابقه کار را از هر لحاظ با همدیگر مقایسه کرده‌ایم:
|
ویژگی‌های مهم |
سابقه کار |
سابقه بیمه |
|
تعریف مختصر |
مدت زمانی که شخص در جایی مشغول به کار بوده است. |
مدت زمانی که برای شخص، حق بیمه پرداخت شده است. |
|
ثبت رسمی |
ممکن است در رزومه یا پرونده استخدامی باشد. |
فقط در سازمان تأمین اجتماعی ثبت می‌شود. |
|
الزام به بیمه |
خیر؛ ممکن است بدون بیمه هم کار کرده باشید. |
بله؛ بدون پرداخت حق بیمه محاسبه نمی‌شود. |
|
تأثیر بر بازنشستگی |
اصلاً به‌تنهایی کافی نیست. |
مستقیماً در بازنشستگی و حقوق تأثیر دارد. |
|
استعلام از سامانه ممکن است؟ |
به‌صورت عمومی خیر؛ مگر اینکه از سیستم سازمان کارفرما استعلام بگیرید. |
بله دارد؛ از طریق سایت یا اپلیکیشن تأمین اجتماعی و سایر روش‌ها |
|
مدارک مورد نیاز برای اثبات |
قرارداد، فیش حقوقی، نامه سابقه کار و موارد دیگر |
شماره بیمه، کد ملی و سوابق در سامانه |
|
مشمول حمایت‌های بیمه‌ای |
خیر، مشمول نمی‌شود. |
بله، شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی و سایر موارد مشابه می‌شود. |
سابقه کار مهم‌تر است یا سابقه بیمه؟
اگر جایی کار کرده‌اید و بیمه نبوده‌اید، سابقه‌تان فقط در رزومه شغلی شما ثبت می‌شود؛ نه برای بازنشستگی و دریافت حقوق. برای بازنشستگی و دریافت حقوق از تأمین اجتماعی، سابقه بیمه ملاک است نه سابقه کار. به این دلیل که سازمان تأمین اجتماعی فقط بر اساس مدت پرداخت بیمه و حقوق دریافتی، حقوق بازنشستگی را محاسبه می‌کند.
بنابراین، اگر سابقه کاری دارید ولی بیمه‌ای پرداخت نشده، برای بازنشستگی محاسبه نمی‌شود. برای درک بهتر این موضوع، بد نیست که با مراحل بازنشستگی تأمین اجتماعی آشنا شوید.
چگونه سابقه بیمه و سابقه کار خود را پیدا کنیم؟
خوشبختانه، راه‌های مختلف و ساده‌ای برای استعلام سابقه بیمه و سابقه کار وجود دارند. بعضی از این روش‌ها با گوشی همراه انجام می‌شوند و بعضی دیگر با استفاده از سایت یا اپلیکیشن‌های رسمی؛ از جمله سامانه رسمی سازمان تأمین اجتماعی.
قبل از استفاده از اکثر روش‌ها، ابتدا باید در سایت sabeghe.tamin.ir ثبت‌نام کنید. همچنین، شماره تلفنی که کد را با آن شماره‌گیری می‌کنید باید به نام خودتان باشد؛ یعنی همان شماره‌ای که در سایت ثبت شده است.
در ادامه، این روش‌ها را به ترتیب و به زبان ساده برایتان توضیح داده‌ایم:
1. استعلام و مشاهده سوابق بیمه تأمین اجتماعی در پیشخوان 24
در سرویس سامانه پیشخوان ۲۴، هیچ نیازی به وارد کردن گذرواژه تأمین اجتماعی یا حتی کد ملی ندارید. امکان مشاهده سوابق بیمه تأمین اجتماعی در این سامانه هوشمند به سادگی وجود دارد. همچنین، بیش از ۳۰ خدمت مختلف در اختیارتان قرار دارند که همگی از طریق گوشی موبایل در دسترس‌اند.
مراحل استعلام سوابق بیمه تأمین اجتماعی در سامانه پیشخوان 24 عبارت‌اند از:
- وارد اپلیکیشن یا وب‌سایت پیشخوان ۲۴ شوید.
- از منوی اصلی، گزینه «خدمات اجتماعی» را انتخاب کنید.
- در ادامه، روی گزینه «سوابق تأمین اجتماعی» کلیک کنید.
- شماره موبایل خودتان را وارد کنید.
- منتظر دریافت کد تأیید پیامکی باشید و پس از دریافت، آن را وارد کنید.
- پس از تأیید شماره، هزینه استعلام را پرداخت کنید.
- حالا می‌توانید لیست کاملی از سوابق بیمه تأمین اجتماعی خود را مشاهده کنید!
نکته کاربردی و مهم: استعلام بیمه تأمین اجتماعی از طریق پیشخوان 24، برای کسانی که گذرواژه یا رمز ورود ندارند، سریع‌ترین و راحت‌ترین روش است؛ البته درهرصورت باید در سامانه تامین اجتماعی ثبت‌نام کرده باشند.
2. شماره‌گیری کد دستوری برای تمامی اپراتورها
یکی دیگر از روش‌های استعلام آخرین سابقه بیمه، شماره‌گیری کد دستوری #1420*4* با تلفن همراه است. این کد معمولاً برای همه اپراتورها فعال است و گاهی دچار قطعی سرویس می‌شود. پس از شماره‌گیری کد دستوری، مراحل زیر را به ترتیب پشت سر بگذارید:
- عدد مربوط به «استعلام بیمه‌نامه» را وارد کنید.
- در منوی جدید، گزینه «آخرین سابقه» را انتخاب کنید.
- کد ملی خود را وارد و ارسال کنید.
- در مرحله آخر، همه سوابق بیمه‌ای خودتان را مشاهده می‌کنید.
نکته مهمی که باید بدانید: توجه داشته باشید که این روش فقط آخرین سابقه را نشان می‌دهد و شامل جزئیات کامل نمی‌شود. در ضمن، گاهی غیرفعال است.
3. مشاهده سوابق بیمه از طریق سایت تأمین اجتماعی با موبایل
اگر اهل نصب کردن اپلیکیشن نیستید، با مرورگر گوشی موبایلتان وارد سایت تأمین اجتماعی شوید و سوابقتان را ببینید. برای این کار، کافی است که مراحل زیر را دنبال کنید:
- وارد سایت تأمین اجتماعی به آدرس “account.tamin.ir/auth/login” شوید.
- اگر قبلاً ثبت‌نام کرده‌اید، نام کاربری و رمز عبور خودتان را وارد کنید.
- اگر نام کاربری و گذرواژه ندارید، روی گزینه «ثبت‌نام» کنار عبارت «حساب کاربری ندارید؟» کلیک کنید.
- پس از ثبت‌نام یا وارد کردن اطلاعات، وارد پنل کاربری شوید.
- در منوی اصلی (بالا سمت راست)، روی سه خط افقی کلیک کنید.
- از قسمت «بیمه‌شدگان» به «خدمات سابقه» بروید.
- در ادامه گزینه «سوابق تلفیقی» را انتخاب کنید.
- در این بخش، می‌توانید سابقه کامل بیمه‌ای خود را ببینید. حتی امکان دانلود کردن فایل آن برای نگهداری سوابق هم وجود دارد.
نکته ویژه استعلام سابقه کار برای اتباع خارجی: برای ورود به‌عنوان اتباع خارجی، به‌جای گزینه «ورود با کد ملی» روی گزینه «ورود با کد فیدا» کلیک کنید.
4. استعلام جزئیات سابقه بیمه از طریق اپلیکیشن «تأمین من»
برای دیدن تمام جزئیات سابقه بیمه، بهتر است از اپلیکیشن رسمی «تأمین من» استفاده کنید. این اپلیکیشن هم برای اندروید و هم برای iOS در دسترس است. کافی است مراحل زیر را دنبال کنید:
- وارد صفحه اپلیکیشن به آدرس “tamin.ir/page/app” شوید و اپلیکیشن را نصب کنید.
- پس از ورود به اپلیکیشن، روی گزینه «وارد حساب کاربری شوید» را بزنید.
- اطلاعات خود را وارد کنید و وارد حساب کاربری‌تان شوید.
- نوع کاربری را انتخاب کنید: بیمه‌شده، مستمری‌بگیر یا کارفرما.
- در این مرحله، وارد صفحه اصلی خدمات می‌شوید.
- در این مرحله روی گزینه «کلیه سوابق» کلیک کنید.
با این روش، کل روزهای بیمه‌ای خود را به‌صورت عددی یا نموداری می‌بینید؛ حتی به تفکیک سال!
جمع‌بندی
در این مطلب با روش‌های مختلف استعلام سوابق بیمه آشنا شدید و حالا تفاوت سابقه بیمه و سابقه کار را می‌دانید. اگر دنبال بازنشستگی و حقوق تأمین اجتماعی هستید، باید مطمئن شوید که بیمه برایتان پرداخت شده است؛ نه اینکه فقط کار کرده‌اید.
بررسی مستمر سوابق بیمه، می‌تواند جلوی مشکلات بزرگ آینده را بگیرد. بنابراین، همین حالا یکی از روش‌های استعلام از جمله روش فوری و بدون گذرواژه در پیشخوان 24 را امتحان کنید.
نظرات کاربران